Navigatie, werken met GPS (uitleg) DEEL 1 t/m 12.

[Ruud Sint]

Deel 1

Beste mensen,

Het duurde even maar ik vind het moeilijk om op een dusdanige manier te schrijven dat het voor een ieder te volgen zou zijn. Ik hoop dat ik daarin geslaagd ben. Mochten er nog vragen zijn dan hoor ik dat graag in het deel van het forum dat daarvoor is bedoeld. Eerst een korte uitleg en een korte samenvatting voor het gebruik van coördinaten. Het lijkt ingewikkeld maar ik zal het een en ander verduidelijken met plaatjes en dat zegt meestal meer dan ik in woorden kan samenvatten. Ik kan er echter niet omheen om wat schoolmeesterachtige uitleg te geven maar zonder die uitleg mist degene die de kennis niet heeft de basis. Ik zal in de kop weergeven wat er behandeld wordt zodat degene die dat al weet vlug door kan lezen.

Wat is een GPS?

GPS staat voor Global Positioning System. Het is een systeem ontwikkeld door het ministerie van defensie van de US. Door middel van satellieten kun je overal op de wereld je plaats bepalen.

Wat hebben we hiervoor nodig?

Eigenlijk maar 1 programma en dat is Google Maps en met dit progje werken we met als aanvulling deze site om coördinaten te converteren naar het juiste formaat. Als je deze site onderzoekt en gaat naar converteren zie je dus al meteen dat er drie manieren zijn om coördinaten in WGS84 formaat in te voeren. Straks meer daarover.

Waarom nu coördinaten invoeren?

Het waarom, maar dit is persoonlijk. Natuurlijk hoeven we als GPS gebruiker geen coördinaten in te voeren maar kunnen we ook adressen of postcodes invoeren om op een bepaalde plaats te komen maar dat heeft nadelen. Je moet je realiseren dat een postcode invoer je altijd naar een bestemming leidt die bewoont is en dat zijn meestal niet de bestemmingen met een rustiek en natuurlijk karakter. Daarbij kun je de postcode invoer alleen in Nederland gebruiken. Je kunt nu natuurlijk uitwijken door in het Buitenland gebruik te maken van de Woonplaats, Adres mogelijkheid. Daar kun je behoorlijk de fout mee ingaan. Ik heb het dan niet eens over de Franse plaatsen die in de GPS meestal wel aanwezig zijn maar voor ons meestal onvindbaar omdat de invoer afwijkt van de plaatsnaam zoals die in Frankrijk gebruikt wordt. Neem nu eens een plaats waar ik onlangs naartoe ben geweest en dat was Dernbach in Duitsland. Makkelijk maar als je dat intoetst in Google Maps zie je dat die plaatsnaam 4 keer voorkomt in Duitsland en twee keer zelfs vlak bij elkaar. Welke plaats is nu de goede ? Je zult zeggen dat het adres het verschil maakt maar als het adres de Hoofdstraat of Kerkstraat is heb je een probleem want die zijn er legio in elke plaats aanwezig. Dan heb ik de optie Points Of Interest (POI) nog niet eens besproken want die puntjes op de landkaart kun je zelf in je GPS invoeren door middel van coördinaten, ook hier hebben we dus de coördinaten nodig. Vandaar dat ik mij heb aangeleerd om coördinaten te gaan gebruiken en dat bevalt tot op heden zeer goed, maar eerst wat algemene info.

Coördinaten

Om een locatie op aarde aan te duiden worden dus coördinaten gebruikt. Met slechts twee getallen kun je iedere plek op aarde terug vinden. Coördinaten zijn bedacht om een bepaalde locatie aan te geven. Coördinaten in een grafiek ken je misschien al. Op de aarde werkt het eigenlijk hetzelfde als in een grafiek. Je kunt plaatsen terug vinden als je de X en Y coördinaat van die plaats hebt.



Coördinaten op de aardbol

Bij de grafiek is het duidelijk wat het 0,0 punt is. Op aarde werkt het anders en wordt de kruising tussen de evenaar en de primaire meridiaan als 0,0 punt gezien, in het midden van de aarde dus. Hierover zijn internationale afspraken gemaakt. De afstand tot het nul punt wordt vervolgens in graden weergegeven. De graden zijn handig omdat een bol volgens de wiskunde in graden wordt ingedeeld. Een cirkel bestaat uit 360 graden. Vanaf de primaire meridiaan gezien is dit 180 graden de ene kant op en 180 graden de andere kant op. Links van de Nul lijn heet dit westerlengte en rechts van de lijn heet dit oosterlengte. Vanaf de evenaar zijn er 90 graden naar beneden (zuiderbreedte) en 90 graden naar boven (noorderbreedte). De coördinaten van een punt op aarde bestaan dus uit twee getallen. Het eerste getal geeft de noorder- of zuiderbreedte aan en het tweede getal de ooster- of westerlengte. De afstand tussen de graden in worden minuten genoemd. Een graad is dus in te delen in 60 minuten. De minuut is tenslotte nog in te delen in 60 seconden.



Coördinatenstelsels

Het stelsel van graden, minuten en seconden wordt het WGS84 stelsel genoemd. WGS staat voor World Geodetic System. De 84 staat voor 1984. Dit is het jaar dat de afspraken over dit internationale stelsel zijn gemaakt. Dit stelsel wordt over de hele wereld gebruikt. Een voorbeeld van het wereldwijde gebruik van WGS84 is het gebruik bij GPS. De coördinaten die door de GPS satellieten wordt uitgezonden zijn van het WGS84 formaat. Het stelsel is vrij grof en daarom zijn er aparte stelsels voor kleinere gebieden bedacht. Zo is er bijvoorbeeld een Europees stelsel een en een Nederlands stelsel. Bijna ieder land hanteert wel een eigen coördinaatstelsel om de locaties in hun grondgebied zo nauwkeurig mogelijk in kaart te brengen. Het Europese stelsel heet ETRS89. Dit staat voor European Terrestrial Reference system. Dit stelsel is in 1989 bedacht en is sinds 2000 ook het officiële stelsel in Nederland. Omdat alle kaarten tot 2000 in het RD stelsel zijn gemaakt is er aan de Europese Unie gevraagd of we het RD stelsel ook nog steeds mogen gebruiken.



Het Nederlandse stelsel

Zoals hierboven al weergegeven hebben we in Nederland een eigen stelsel bedacht om de locaties alleen binnen Nederland aan te geven. Dit stelsel heet het Rijks Driehoek stelsel of RD stelsel. Het RD grid bedekt heel Nederland en is vastgelegd door het plaatsen van bronzen referentiepunten door heel het land. Alle objecten in Nederland worden in kaart gebracht door de positie ten opzicht van de referentiepunten te bepalen. De correctheid van dit stelsel wordt regelmatig gecontroleerd door het kadaster.

RD-NAP info

Kijk nu eens op deze site en je krijgt meteen info over het RD-stelsel. Je ziet op deze site ook dat het kadaster niet alleen controleert maar ook gebruik maakt van GPS en de metingen zelfs beschikbaar stelt tegen betaling. GPS gaat dus heel wat verder dan waar wij het voor gebruiken en als je op deze site verder kijkt zie je dat het coördinatensysteem hier een centimeter nauwkeurigheid heeft.


De verschillende stelsels

Zoals hierboven aangegeven zijn er dus verschillende stelsels en is het afhankelijk van de plaats waar je je bevindt welk stelsel er in het algemeen toegepast wordt. Dit is een belangrijk gegeven. Als je de coördinaten in Zweden invoert volgens het stelsel dat in Nederland gebruikt wordt zul je niet op de plaats terecht komen zoals die door het Zweedse stelsel wordt aangegeven. De manier van invoeren is dus belangrijk. Het belangrijkste is dus dat WGS84 is ingeschakeld en dat de manier van invoeren overeenkomt. Kom ik later op terug.



Hoe werkt het?

Het systeem bestaat uit 26 satellieten (2008), een controle station in Californie, 4 monitoring stations in andere delen van de wereld en de ontvangers van de gebruikers. De satellieten draaien in 6 banen rond de Aarde op een hoogte van ongeveer 20 kilometer boven het aardoppervlak. Een omwenteling rond de Aarde duurt 12 uur, zodat altijd en overal een aantal satellieten waarneembaar zijn. Het controle station en de monitoring stations ontvangen continu informatie over de exacte positie van de satellieten. Wanneer een satelliet om wat voor reden dan ook een afwijking vertoont, wordt deze vanaf het controle station gecorrigeerd. De satellieten zenden radiosignalen uit. Met dit radiosignaal gaat een bepaalde code mee. De GPS ontvangers op aarde weten van iedere satelliet exact welke code de satelliet op welk tijdstip uitzendt. Door het verschil in tijd te berekenen tussen het uitzenden van de code en het meten ervan kan de exacte afstand tot de satelliet bepaald worden. Wanneer de afstand van minimaal 3 satellieten bekend is berekend de GPS ontvanger de precieze locatie op het aardoppervlak. De locatie gegevens uit de GPS kunnen zelfs in een computer worden uitgelezen en bewerkt tot kaart informatie.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 2

Een route maken

Zo, we weten nu ongeveer wat een GPS systeem is en hoe het werkt. Nu wordt het tijd om eens met een GPS te spelen. We zien dan meteen hoe het in de praktijk werkt en waardoor je soms de weg echt volledig kwijt raakt. We gaan hiervoor gebruik maken van Google Maps. Google Maps, voorheen genaamd Google Local, is een dienst van Google Inc. die de mogelijkheid biedt om het zoeken te beperken door alleen te zoeken in een specifieke geografische locatie. Soms wil je het “wereldwijde web” doorzoeken, en soms wil je een Kymco dealer vinden dicht bij je huis. Google maps maakt dit mogelijk maar is in het gebruik beperkter dan Google Earth. Om die reden gaan we voor het eerst gebruik maken van Google Maps.

Google Maps

We zien nu een kaart van Nederland met links bovenaan het scherm een invoerveld achter Google. We kunnen daar van alles invoeren zoals plaatsnamen, adressen, coördinaten, bedrijfsnamen en meer van dat soort dingen. De gegevens moeten echter wel bij Google bekend zijn. Als we nu in het invoervak de plaatsnaam-adres Utrecht, Domplein intikken (let hier op de komma) zien we de kaart inzoomen naar het Domplein in Utrecht. Rond het plein is een wirwar van eenrichtingstraatjes. We zien tevens links op scherm het adres staan met daaronder wat tekst en foto’s. Op de kaart staat nu ook een rode luchtballon met een A erin. Hier gaan we mee werken. Pak de muis en ga op de rode ballon staan en tik op de rechter muisknop. We zien nu een zestal mogelijkheden maar we nemen de eerste en wel Routebeschrijving vanaf dit punt. Als we daar met de linker muisknop op hebben gedrukt veranderd aan de linkerzijde het beeld en zien we twee vensters met onder A het Domplein en onder B (nog) niets. We zetten de cursor nu aan in B door er even in te tikken, daarna kijken we op de kaart en zien links onder de A Paushuize staan, met de rechtermuisknop tikken we op de weg Trans en weer met de rechtermuisknop activeren we het schermpje en tikken nu met de tekst Routebeschrijving naar dit punt. We zien nu B verschijnen en meteen een route vanaf A naar B.



Onder de venstertjes A B zien we nu een keuzemogelijkheid en daar staat AUTO in. We kunnen hier ook kiezen voor lopen en dat gaan we doen. We zien meteen dat de route nu heel anders gaat worden. De route houdt, net als de GPS, rekening met eenrichtingsverkeer. We gaan weer terug naar AUTO en zien nu ook rechts naast B de Jerusalemstraat. We tikken weer met de rechter muisknop en kiezen voor Bestemming toevoegen.



We zien nu een C verschijnen en de route wordt verlengt naar de Jerusalemstraat. Je kunt je voorstellen dat als er in de route een wegopbreking is je behoorlijk gek gaat worden van je GPS en het eenrichtingsverkeer in Utrecht.
Als je nu weer kiest voor de optie Lopen zie je de route weer veranderen. We gaan weer terug naar de AUTO mogelijkheid. We zetten de cursor op de kaart op de C, rechter muisknop en kiezen voor Bestemming verwijderen. Dat doen we ook met de B. We zetten nu de B voor de Jerusalemstraat en zetten de C weer in de Jerusalemstraat. Je ziet nu dat de route anders is geworden dan de eerste keer.



Als we dus een route uitzetten met de bedoeling dat de verschillende GPS systemen de route hetzelfde zullen interpreteren dan moeten we wel terdege rekening houden met waar we de routepunten neerzetten. Dit is de meest voorkomende fout bij het maken van GPS routes, als je een punt OP de kruising neerzet vraag je om problemen en zal elke GPS de route aangeven aan de hand van het aanwezige kaartmateriaal en instelling van de GPS.

Wat we nu gedaan hebben is een route maken met behulp van coördinaten. Dat deden we door de punten aan te geven op de kaart en geen gebruik te maken van de adresinvoer links op het scherm. Je ziet dus ook dat deze manier veel exacter werkt dan de adres invoer al of niet met huisnummers en we zien ook dat de instelling van de GPS (auto of lopen) heel veel verschil uitmaakt in dit soort situaties. Op de afsluitdijk zul je geen last hebben van verschillen tussen lopen en auto maar hier maakt het dus wel degelijk uit.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 3

Coördinaten invoer en daardoor leuke plekjes ontdekken

We hebben hierboven met de muis markeringspunten op de kaart gezet met behulp van coördinaten en hebben met deze punten een route gemaakt. Nu we daarmee wat bekend zijn gaan we naar de grote broer van Google Maps en dat is Google Earth. Voor degene die dat programma nog niet op de computer hebben staan is dit de download link Kijk hier goed uit, voordat het programma gedownload en geïnstalleerd wordt moeten we toestemming geven. Kijk hierbij vooral naar het vinkje bij Google Chrome, een nieuwe webbrowser voor Windows, toevoegen en laat dit al of niet staan.

Google Earth

Google Earth is een vrij te downloaden applicatie van Google Inc waarmee men vrijwel elke plek op de wereld kan opzoeken met behulp van satellietfoto 's en luchtfoto's. Daarnaast kan een GPS-apparaat aan het programma worden gekoppeld. De geografische informatie wordt online aangeboden zodat een breedband-internetverbinding noodzakelijk is. Google Earth werkt met kaartlagen zodat bepaalde gegevens zoals wegen of 3d-gebouwen al naar gelang de gebruiker dat wil aan of uit gezet kunnen worden. Kijk hiervoor links onder aan het scherm. Sinds augustus 2007 is er tevens de mogelijkheid om sterren en zonnestelsels te bekijken met de toepassing "Sky". In diezelfde versie blijkt ook een vliegsimulator te zitten als verborgen optie (een easter egg), die toegankelijk is via de toetsencombinatie Ctrl + Alt + A. In februari 2009 werd de oceaanfunctionaliteit aan het programma toegevoegd, waardoor men onder water oceanen kan bekijken. Ook leuk om eens in de wintermaanden mee te gaan spelen.
Sinds enige tijd bestaat Google Street View, daarmee is het mogelijk om iets boven ooghoogte straten te bekijken. Op dit moment zijn al veel steden in de Verenigde Staten te bekijken, alsmede in Europa en Japan. Ook enkele steden in Nederland zijn al te zien in Street View. Google Earth maakt gebruik van geografische coördinaten in met de datum WGS84. Een plaats op aarde kan worden opgezocht door de coördinaten op te geven in graden, minuten en seconden of in graden met een decimale onderverdeling. Onderaan het scherm toont Google Earth de coördinaten van het punt dat met de muis wordt aangewezen. Google Earth is momenteel beschikbaar voor Windows (2000, XP, Vista), Mac OS X alsook GNU/Linux. De minimale systeemeisen zijn als volgt:

* Processor: 500MHz
* Vrije ruimte op de harde schijf: 400MB
* RAM: 128 MB (pc), 256 MB (mac)
* Geheugen videokaart: 16 MB (+ openGL driver)
* Schermresolutie: 1024x768, 32-bit
* Breedband internetverbinding

Wat kunnen we doen in Google Earth en hoe werkt het ? Filmpje.

Aan het werk

Zo, we hebben dus nu allemaal Google Earth op de computer staan en zien dezelfde manier van invoeren die we in Google Maps ook al gezien hebben maar de uitkomst is dat niet. Dat gaan we meteen even proberen: we tikken links in het invoervakje in wat we in Google Maps ook deden namelijk Utrecht, domtoren We zoomen in en zien dus geen Domtoren maar verkeersknooppunt “Oude Rijn”. Dit komt omdat de domtoren wel in het scherm stond voordat we gingen inzoomen maar niet gecentreerd in het scherm. Toen we gingen zoomen ging het fout. Deze fout zullen we nooit hebben als we gebruik gaan maken van de invoer d.m.v. coördinaten. Maar dan moeten we wel de coördinaten invoeren zoals het programma of instelling deze verwacht. Om te laten zien hoe we daarmee de fout in kunnen gaan een voorbeeld.



We zien de A op het domplein staan en we zien ook de Domtoren zelf, het dakje tenminste. Ga met de cursor nu op het midden van het dak van de toren staan. Onder in beeld zien we de exacte plaats waar we ons bevinden en dat is bij mij N 52 05 26.8 O 5 07 15.5.



We moeten ons wel blijven realiseren dat Google Earth wereldomvattend werkt en dus in de coördinaten een Oost-West, Noord-Zuid notatie gebruikt en het stelsel zoals we dat in Nederland gebruiken, het RD-stelsel, kent geen Noord-Zuid en Oost-West notatie. Waarom zouden we ook, Nederland is niet zo groot dat we dat nodig zouden hebben dus beperken we ons tot Noord en Oost. We kunnen dit controleren door uit te zoomen en ten westen van de nulmeridiaan te gaan staan. Dat doen we door de landkaart naar rechts te schuiven tot we voorbij Londen komen, Greenwich ligt op de nulmeridiaan en als we die passeren zien we de West notatie. We kunnen in de praktijk ook een West notatie met een minteken tegenkomen, ook dan hebben we te maken met een afwijkende notatie gerekend volgens het RD-stelsel.

Wat moeten we dan doen om het goed te doen ?

We zullen eerst moeten weten hoe de plaats wordt weergegeven en voor dat antwoord gaan we kijken op deze site naar drie mogelijke manieren van invoer. We staan hier op de site van GPS coördinaten.nl en zien boven het scherm met de landkaart in de groene balk diverse keuzemogelijkheden. We gaan naar GPS coördinaten, en dan de onderste GPS coördinaten converteren.



We zien nu drie invoerschermen met ieder drie mogelijkheden.

• De eerste mogelijkheid is het invoeren van graden en decimalen van graden. Als we nu de wereldbol uit het eerste deel voor de geest nemen zien we dat een graad 111.7 km is, een minuut 1.86 kilometer, {111.7 / 60}de eerste decimaal is 186 meter {een tiende deel}, de tweede decimaal dus 18.6 meter en de derde decimaal dus 1.86 meter. Op die manier komen we dus nauwkeurig op de plaats die we daarmee aangegeven hebben.
• De tweede manier van invoeren betreft het gebruik van graden en minuten en decimalen van minuten.
• De derde manier is het gebruik van graden, minuten en seconden.

Als we hier een berekening op loslaten met de zakjapanner dan zien we hier een duidelijk verschil in de seconden invoer en dat kan zorgen voor een grote afwijking. Een decimaal is immers een manier van berekenen uit het tiendelige stelsel en een seconde deelt een minuut door 60 en geeft dus dezelfde plaats weer maar met een andere waarde.
We gaan dat straks testen. Het is niet zo moeilijk als ik het hierboven weergeef, we gaan dat zelf uitproberen aan de hand van invoer. Maar wat we nooit moeten vergeten is de manier waarop de coördinaten worden weergegeven. Ik gebruik zelf de graden, minuten, seconde notatie omdat die het meest bij de wiskundige indeling van graden, minuten en seconden van de wereldbol ligt.
Om duidelijk te maken wat ik bedoel zal ik een bepaalde plaats op drie manieren weergeven. We gaan die plaats zelf opzoeken in Google Earth en als we dit goed gedaan hebben zien we bij het inzoomen iets heel bijzonders, de mensen die in die buurt wonen zullen zich dat vast nog wel herinneren.

• De invoer die ik gebruik is dus graden minuten en seconden = N 52 1 44.4, E 4 17 19
• Dezelfde plek in graden minuten en decimalen = N 52 1.739, E 4 17.316
• Dezelfde plek in graden en decimalen van graden = 52.02899, 4.28860

Nu gaan we kijken wat daar te vinden is, neem de onderste waarde en tik die in in het invoervenster in Google Earth. Let op de spatie en de komma. We gaan dan naar Rijswijk waar we wat bijzonders zien nadat we ingezoomd hebben.
Nog een voorbeeld waarbij we gebruik maken van de Oost notatie met een negatieve invoer omdat we te maken hebben met een coördinaat op een ander deel van de wereldbol.

Tik in 46,765669 -100,79274 We gaan naar Amerika {vandaar de negatieve West notatie} en zien weer wat bijzonders na het inzoomen.
Dat is natuurlijk allemaal leuk en aardig maar wat hebben we daaraan met het maken van mooie tochten op de Kymco ? Alles, maar daar kom ik later op terug.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 4

Google Earth en GIS

Zo, we hebben nu wat gedaan in Google Earth en gezien de reacties die ik kreeg gaan we nog wat meer doen. Google Earth is opgebouwd uit fotomateriaal de hele wereldbol bestaat uit plaatjes. Hier kunnen we een deel van zo’n plaatje zien.

51°59'43.94" 4°5'55.55"

Daarom zijn bepaalde gebieden in hoge resolutie gefotografeerd en kun je zelf de buitenboordmotoren op bootjes onderscheiden en sommige gebieden niet. Om dat te bewijzen gaan we naar de volgende coördinaten:

53°00'49.30" 6°35'42.98"

We zien hier twee keer dezelfde auto rijden, dit komt omdat de auto bewoog terwijl de foto’s, die Google Earth gebruikt, genomen werden. Dit geeft tevens de resolutie aan van goed beeldmateriaal. Een goed beeld van fotomateriaal geeft goede informatie en de wereldbol is geografisch en dan zijn we er eigenlijk bijna al, GIS staat dus voor Geografisch Informatie Systeem en dat is precies wat Google Earth is en doet. Links onder in het beeld zien we allerlei mogelijkheden die we aan of uit kunnen zetten, in feite zijn dit niets anders dan kaartlagen.



Je ziet hier ook dat je de laag Wegen aan het beeldmateriaal toe kunt voegen en stel je nu eens voor dat er lagen zijn die lage viaducten aan zouden geven of lagen die bruggen tot een bepaald gewicht aangeven. Onmogelijk ? Ik denk het niet, de GPS die ik nu pas gekocht heb geeft bij afslagen op snelwegen zelfs het aantal rijstroken weer met de (ANWB)wegwijzerborden erboven zodat ik al kilometers van tevoren weet op welke rijbaan ik moet gaan rijden, hoe de wegwijzers eruit zien en welke richting ik moet volgen om op mijn bestemming te komen. Maar ik dwaal af dus ik ga weer even terug naar GIS. In de V.S. moet geografische overheidsdata volgens de wet gratis beschikbaar worden gesteld. In Nederland is dit helaas niet het geval en kan geografische digitale data erg kostbaar zijn. Een gevolg is dat er erg veel Amerikaanse data voor GIS op het Internet te vinden is en heel weinig Nederlandse. Voor wie dat leuk vind zal ik een paar adressen geven.

• Geodan stelt een gratis test dataset van (delen van) Nederland beschikbaar in MapInfo en ESRI-shape formaat. Tevens wordt hier heel duidelijk aangegeven hoe GIS precies werkt en wat je ermee kan doen en waarom.
• Bridgis levert betaalde informatie.
• Hier vind je info over veel landen van de wereld met GIS data.

Maar kunnen we nu ook routes maken in Google Earth. Het antwoord is ja en wel op precies dezelfde manier als we in een vorig hoofdstuk in Google Maps gedaan hebben. We gaan daarvoor naar het deel van Google Earth links boven op het scherm en zetten hier de mogelijkheid routes aan:



We gaan nu ook links onder in lagen zoeken naar de optie wegen en zetten die ook aan. We tikken weer de bestemming aan zoals we dat in Google Maps gedaan hebben in het vakje Van: en wel Utrecht, Domtoren en in het vakje Naar: Utrecht, Jeruzalemstraat. We tikken dan op het vergrootglas en de route wordt gemaakt. Je ziet zelfs onder de route de viapunten en de route wordt ook weer aangegeven op de kaart precies zoals Google Maps dat ook deed maar nu aan de hand van fotomateriaal en de laag wegen.



Nu zien we onder de vakjes waar we de bestemming ingevoerd hebben links naast het vakje met kruis een vakje (met pijl) waarin we een tour kunnen starten. Om het startvakje te zien moet onder de route het op het plaatje grijs gedeelte geactiveerd zijn. Als dat niet het geval is zie je alleen het vakje met het kruis erin.



Tik eens op dat vakje en Google Earth gaat de route volgen vanaf het begin bij de Domtoren zoals we dat ingevoerd hebben. Alleen zal dat, als we dat niet gewijzigd hebben, op een nogal grote hoogte gebeuren. Dat gaan we dus even aanpassen. Ga hiervoor naar de dropdownmenu’s bovenaan en zoek naar extra, opties Tik optie’s aan en ga naar rondreis maken



Kijk nu eens naar het vakje camera bereik en dit zal een groot getal weergeven. Zet dit nu eens, zoals ik gedaan heb, op 150 meter en doe de toer nog eens. Je vliegt nu een stuk lager en dus gaat de toer sneller. Ook andere dingen zijn instelbaar maar daar komen we later op terug.

Tot slot van dit deel nog een paar leuke coördinaten:

Maak het je makkelijk, zet de cursor voor het eerste cijfer van de coördinaten, druk de linkermuisknop in en haal de cursor over de getallen naar het laatste cijfer. Alles wordt nu met een blauwe balk weergegeven. Laat de muisknop los en druk op Ctrl + C. Ga nu naar Google Earth, zet de cursor in het vakje voor de coördinaten en druk op Ctrl + V. De coördinaten staan nu in het vakje en nog foutloos ook.

Nederland

• Overvliegende duif (Bedankt Tom): 52.06947, 4.27753
• Half vliegtuig: 52.363595 4.712156
• Lonsdale: 51.978544 5.565637
• (Hartje) + THEO: 52.275589 6.718648 (Goed kijken en spelen met de hoogte)
• Blikseminslag ??: 52.039143 4.709452
• Wolk boven Hengelo: 52°15'58.98" 6°45'15.08"

België

• Ongeval op de Ring rond Brussel: 50.82484 4.27987

Overige

• Pac man in Denemarken: 55°28'39.6422 9°46'31.5922
• Zwaaiende Afrikanen: 13°35'42.2222 20°0'23.4422
• Olifanten: 10.903497 19.93229
• Zomer- winterverschil in Letland: 57°32'26.53, 25°27'46.56
• Swastika (Hakenkruis), Amerikaanse marine in San Diego: 32°40'33.49" -117°09'27.31"
• Fout geparkeerde politie (Sydney): -33°51'10.81" 151°14'46.46"
• Vliegveld of roeibaan in Griekenland (Vliegvelden aan zetten) 38°8'57.79" 24°0'49.21"
  Dit doe je in de optie lagen interessante plekken, vervoer, luchthavens. Je ziet nu duidelijk dat de roeibaan aangegeven wordt als vliegveld. Ook hier dus foutjes, net als met de GPS.
• Chicken: 37.646118 -115.750674
• LEUCKE: 30.082443 -97.131695

Wat misschien ook wel leuk is om te weten:

Enig idee over hoeveel satellieten we nu beschikken ??

Als je zelf wilt zien kijk je even op het volgende filmpje en je zult schrikken

http://www.youtube.com/watch?v=ydbbd-4oEds

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 5

Wat kunnen we nu doen met bovenstaande kennis als Toerclub?

Dat is een goeie vraag. Ik heb daar natuurlijk wel wat ideetjes over maar een ieder moet maar zelf uitmaken wat hij daarmee gaat doen. Ik hoop natuurlijk dat meer mensen de voordelen van uitwisseling zien en dat ook daadwerkelijk gaan proberen. Ik zal zo goed mogelijk uitleggen wat ik bedoel en hoe dat te realiseren is.

We hebben in dit forum een klein stukje gereserveerd voor Scootertracks. Dat zijn door leden met een GPS gereden routes die ze vastgelegd hebben als een spoor broodkruimels en vervolgens opgeslagen. Deze tracks zijn door deze leden de moeite waard gevonden om te delen met anderen. Dat is leuk als je een GPS hebt maar voor het overgrote deel zonder GPS wordt dat moeilijker. Deze mensen zullen daar dus weinig mee doen, tot nu toe. Juist voor die groep gaan wij nu als GPS gebruiker een apart bestand aanmaken dat gelezen kan worden in Google Earth. Op die manier is het dus mogelijk om de route in Google Earth na te rijden en de, voor jou, mooie punten op te zoeken om een nader te bekijken. Het is ook leuk, tenminste dat vind ik, om een reeds door mij gereden route na te lopen om te zien hoe ik gereden ben en of ik bezienswaardigheden gemist heb. Ook kun je natuurlijk een route vooraf verkennen in Google Earth en aangeven wat je leuk lijkt om langs te rijden.

Hoe kunnen we een route in Google Earth zichtbaar maken?

Nu ontkom ik er niet aan om één van de grote voordelen van Garmin ten opzichte van andere systemen te behandelen. De Garmin is er voor gemaakt om met een computer te communiceren en doet dat dan ook al tijden via een kaartprogramma MapSource geheten. Het is daarom dat bijna elke Garmin een USB aansluiting heeft en dus gekoppeld kan worden met Google Earth. De nieuwe Garmin kan dat zelfs door gebruik te maken van Blue-Tooth. Ik zeg hier dus echt niet dat andere systemen minder zijn dan die van Garmin, ik zeg alleen dat de Garmin goed kan communiceren met Google Earth en omdat ik met beide systemen bekend ben, Garmin en Google Earth, geef ik dat nu als voorbeeld aan.

Garmin koppelen aan Google earth

Neem de USB kabel van de Garmin en koppel deze met de USB poort van de computer. Als de Garmin herkend wordt geeft de computer dat zelf aan. Start nu Google Earth op en ga in de dropdownmenu’s bovenaan naar extra, GPS. Als we dat aanklikken zien we het volgende venster.



Bovenaan zien we een keuze voor de Garmin en die activeren we. Daarna drukken we op de knop importeren. De gegevens die in de GPS aanwezig zijn worden nu overgepiept naar Google Earth.



Dit kan even duren maar als het klaar is krijgen we dit scherm te zien en zien we rechts de tracks en route onder Plaatsen aangegeven worden en kunnen we die nu ook daadwerkelijk opzoeken, zien en gesimuleerd rijden in Google Earth.

Even ter aanvulling: Onder de knop Garmin zien we nog twee mogelijkheden, de onderste is WinTec WBT-201 en dit is een Mac aansluiting.
De Maggellan is net als de Garmin een GPS systeem. Tot nu toe worden bij mijn weten alleen deze drie mogelijkheden door Google Earth ondersteund.



Als we nu links kiezen voor actief logboek zien we zelfs alle gegevens van die route of track staan zoals de tijden, afstand en alle gegevens die de GPS opgeslagen heeft bij het rijden van de route. De Zumo doet dit zelf continu, anderen moet je activeren om een track vast te laten leggen, maar het kan dus bijna altijd.



Onder actief logboek staat Path en als we die activeren met de muis zien we weer onderaan dat schermpje de knop weergegeven worden met hetzelfde symbool en als we die aanklikken gaan we de route vanzelf narijden.

AANVULLING: Ik heb er even niet bij stilgestaan dat ik in het vroege verleden ooit Google Earth heb geregistreerd en dus meer mogelijkheden heb dan de standaard gebruiker. Op zich helemaal niet erg, rechtstreeks importeren kan dus niet vanuit Google Earth in de standaard versie maar door het opstarten van Mapsource, de file in te lezen en dan vanuit MapSource Google Earth op te starten staan de route, tracks en waypoints ook in Google Earth. Het kan dus altijd, met of zonder omweg.

Als we nu in Google Earth in het dropdownmenu kiezen voor bestand, opslaan, opslaan als (CTL + S), kunnen we de ingelezen tracks toevoegen aan de *.gdb of *.gpx file die de Garmin standaard aanmaakt. We maken hier een *.rar of *.zip bestand van en zetten die op het forumdeel scootertracks. Op die manier kunnen we de niet GPS gebruiker ook betrekken bij onze fantastische reisbelevenissen.

Scootertracks

Nu zag ik dat er door een paar mensen tracks neergezet zijn in dit deel van het forum. Ik denk dat als ik Peter en Tom vraag om de tracks aan te vullen met een file die in Google Earth gelezen kan worden, zij dit best willen doen.

Voor degene die geen GPS heeft maar ons wel deelgenoot wil maken van zijn reisbelevenissen kan dat natuurlijk doen op de door mij hierboven beschreven manier. Start Google Earth op en geef door middel van coördinaten de plekjes op waar je ons deelgenoot van wilt maken en sla die op als *.kml bestand. Dit hoeft geen route te zijn maar de GPS coördinaten van een prachtig plekje of beter nog, prachtige plekjes.

Ik hoop dus, vanaf nu, aan alle GPS tracks aangevuld te zullen zien met een bestand welk in Google Earth door ieder forumlid bekeken kan worden. Je ziet het, het wordt herfst en ik hou jullie wel even bezig. Mochten er problemen komen dan weet je mij te vinden.

TIPJE, ik heb onder Deel 1 een file neergezet met het RD-stelsel. Dit stelsel omvat alle RD-punten in Nederland. Lees deze eens in in Google Earth en kijk waar voor jou het dichtstbijzijnde punt ligt en zoek dat op. Het is zichtbaar meestal als koperen punt tussen de stoeptegels. Je leert op die manier gegevens van Google Earth in de praktijk toe te passen en dat is makkelijk als je ons deelgenoot wilt maken van fotogenieke plekjes.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 6

Plaatsen in 3-D

Aanvulling: voor deze optie moet in Lagen, terrein zijn aangevinkt !!

Stel, we willen onze medeforumleden betrekken in een bijzondere toertocht om ze precies te laten zien waar we waren en hoe mooi het daar was. Nu kunnen we dat prima doen door een video of foto te laten zien maar dan missen we toch wel een belangrijk gegeven en dat is 3D. Ik kan hier veel over vertellen maar als ik het laat zien zegt dat veel meer.

We gaan hiervoor in Google Earth naar de volgende coördinaten.

50.23557, 7.44343

De Moselgangers van de zomer van 2009 gaan nu op het puntje van hun stoel zitten dus we gaan verder.



We zien hierboven een plaatje met de coördinaten en rechts in beeld het gereedschap waarmee we het beeld geheel naar onze hand kunnen zetten. Dit zijn de navigatieknoppen.
Met de navigatieknoppen in Google Earth kunt u dezelfde navigatieacties uitvoeren als met de muis. Daarnaast kunt u met de knoppen zoomen en een duikvlucht maken, bijvoorbeeld voor een ander perspectief op het terrein, of kunt u de weergave draaien. In het volgende diagram worden de besturingsknoppen weergegeven en hun functies beschreven.

1. Klik op de knop 'Noorden' om de weergave te herstellen en het noorden boven in het scherm weer te geven. Klik en sleep de ring om de weergave te draaien.
2. Gebruik de joystick voor kijken om rond te kijken vanaf één uitkijkpunt, alsof u uw hoofd draait. Klik op een pijl om in die richting te kijken of houd de muisknop ingedrukt om de weergave te wijzigen. Nadat u op een pijl heeft geklikt, plaatst u de muisaanwijzer op de joystick om de kijkrichting te veranderen.
3. Gebruik de joystick voor verplaatsen om uw positie te verplaatsen. Klik op een pijl om in die richting te kijken of houd de muisknop ingedrukt om de weergave te wijzigen. Nadat u op een pijl heeft geklikt, plaatst u de muisaanwijzer op de joystick om de kijkrichting te veranderen.
4. Gebruik de zoomregelaar om in of uit te zoomen (+ om in te zoomen, - om uit te zoomen) of klik op de pictogrammen aan het uiteinde van de schuifregelaar. Als u dichter bij de grond komt, kantelt Google Earth de weergavehoek zodat deze parallel loopt met het aardoppervlak. U kunt dit automatisch kantelen uitschakelen ('Extra' > 'Opties' > 'Navigatie' > 'Navigatieknoppen'; Mac: 'Google Earth' > 'Voorkeuren' > 'Navigatie' > 'Navigatieknoppen').

We drukken dus op de rechter muisknop en zien een rondje verschijnen zoals gezegd houden we de rechter muisknop ingedrukt en halen de muis naar beneden. Als het goed is zoomen we nu in. We blijven inzoomen en zien dat op het laatst inderdaad het beeld gaat kantelen. Dit kantelen kunnen we altijd doen en op elke hoogte met dit rondje.



We houden de linker muisknop ingedrukt en zien een handje op de kaart, we kunnen nu de aardbol schuiven alsof we die met het handje vast houden. We houden op grote hoogte de rechter muisknop ingedrukt en bewegen het handje, nu kantelen we het beeld of draaien of schuiven het naar ons toe. Als we hier nu een beetje mee blijven spelen zien we hoe mooi het in die omgeving was en hoe hoog de bergen rondom het plaatsje en dat geeft ons een betere voorstelling van de omgeving dan een foto of film ooit zal doen.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 7

Route maken en rijden

Zo, na al ons huiswerk van de afgelopen dagen gaan we nu eindelijk eens aan de slag met het maken van een route aan de hand van de tot onze beschikking staande Hardware en Software.

Maar eerst nog een kleine terugblik naar het eerste deel van dit verhaal en wel naar de aardbol en het voor ons belangrijke RD-stelsel. De manier voor het aangeven van coördinaten volgens de wiskundige aanduiding op een bol lijkt prachtig maar is het in de praktijk niet omdat de bol, waarop we ons bevinden, constant in beweging is. We leven op een tektonische plaat en die is nu eenmaal in beweging. Een tektonische plaat of schol is een stuk van de aardkorst (of lithosfeer). De oppervlakte van de Aarde bestaat uit zeven grote tektonische platen, en verschillende kleinere. Deze platen verschuiven in een zeer traag tempo, enkele centimeters per jaar. Het mechanisme hierachter staat bekend als platentektoniek. Het RijksDriehoek-stelsel controleert deze bewegingen nauwkeurig en corrigeert deze continu. Daarbij is het in heel Nederland van toepassing tot 25 km uit de kust en ongeveer 25 tot 50 km over de grens met Belgie en Duitsland.
Daarbij gedragen we ons ook nog eens als mieren door steeds wegen te bouwen, te verleggen of te verbreden wat ten koste kan gaan van de (bromfiets)paden waarop we ons trachten te verplaatsen. Een paar centimeter per jaar lijkt niet veel maar kan toch voor problemen zorgen en daarom is dus elk kaartmateriaal voorzien van een kaartdatum. Daarbij spelen natuurlijk ook de menselijke factoren een rol en kunnen de route instellingen van de GPS ook nog eens roet in het eten gooien. Ik zal hier zo meteen op terugkomen.

Laten we ons eerst eens bezig gaan houden met het maken van een route. Ik ben een Garmin gebruiker en heb dus de beschikking over MapSource. MarSource is een programma dat gebruik maakt van hetzelfde kaartmateriaal als in de GPS aanwezig is. Kort gezegd kan ik in MapSource een route maken en die naar de GPS over brengen en hem dan exact te volgen. Of ik kan een route in de praktijk volgen en die opslaan in de GPS (track), hem over brengen naar MapSource en hem daar bewerken en zelfs ter beschikking stellen van andere GPS gebruikers op internet. Dit is de belangrijkste reden voor mij om voor Garmin te kiezen, niet de bestemming is voor mij belangrijk maar de route er naartoe. Fantastisch progje, als je de beperkingen weet.

Waar op te letten met het maken van een route (Garmin en TomTom)

We maken in de praktijk een route door bepaalde punten op de route weer te geven die vervolgens gepasseerd moeten worden. Als we een route gaan maken moeten we zorgen dat het kaart materiaal voor ons duidelijk zichtbaar is en elke weg ook goed te onderscheiden. Inzoomen dus. Dat is nodig om reden dat de GPS een door ons aangegeven punt ook werkelijk wil passeren. Als hij dat niet kan omdat dit punt net aan de andere zijde van de sloot ligt dan zal hij, zodra dit punt zijdelings wordt gepasseerd, een route herberekenen om toch langs dit punt te komen en dit willen we dus niet. Hetzelfde geldt voor een kruispunt, een routepunt midden op de kruising houd in dat we (meestal) drie richtingen op kunnen en pas als we gekozen hebben zal de GPS ons via een herberekening naar het volgende punt in de route willen sturen en dat zal dus niet echt hetzelfde zijn als de oorspronkelijke route was als we hier geen rekening mee houden.

Route met behulp van Waypoint zoals TomTom ook doet

Dat lijkt heel eenvoudig en dat is het ook, ik selecteer een bepaald punt op de kaart met behulp van de selektieknop in MapSource (pijltje) en doe dat verderop de kaart ook en vraag MapSource een route te maken. Hij zal de kortst mogelijke route berekenen tussen de twee punten afhankelijk van de instellingen in MapSource. We zien ook duidelijk links op het plaatje aangegeven dat er sprake is van een route en twee waypoints.



Nu kan ik in MapSource deze route aanpassen en dat doe ik door met het pijltje op de bestaande route tussen de twee WayPoints te tikken waardoor de lijn een elastiekje wordt. Ik kan dat punt van de lijn nu op een andere plaats op de kaart leggen waardoor de route wordt aangepast.



Ik heb dat punt expresse op een doodlopende weg gezet en je ziet duidelijk dat de route nu gedwongen de doodlopende weg opgaat en dan weer terug. Doe je dat niet dan passeer je het WayPoint niet en blijft de GPS herberekenen totdat het volgende WayPoint op de route wordt gepasseerd.



In principe hebben we dus nu drie punten op de kaart die gepasseerd gaan worden en een route vormen en die worden ook aangegeven op de kaart.

Route maken zonder WayPoints (Garmin)

Nu komen we bij een essentieel verschil tussen de Garmin en TomTom. Garmin kan ook een route aangeven zonder behulp van WayPoints. Om dat te doen gaan we weer in MapSource maar nu naar het vakje links naast de pijl met de naam Routeknop. We activeren deze en kunnen nu op de kaart punten aangeven die een route gaan vormen maar zonder WayPoints aan te geven en dit verschilt van de TomTom routeaanduiding.



Op het plaatje worden GEEN WayPoints meer aangegeven en dit houdt dus in dat de TomTom van WayPoint naar Waypoint zal rijden ook al hebben we de route tussen die punten aangepast. De basis voor het maken van een route is wel in principe gelijk.
Kort gezegd komt het hier op neer, punten echt precies op de weg zetten en voorbij een kruising in de richting die we op willen. We hebben het in de praktijk gezien in het deel met de Domtoren en Google Maps. En toch gaat het nog steeds fout en met name als we een route gaan rijden die een ander heeft gemaakt.

Route importeren

Als we een route gaan importeren die we van Internet afgehaald hebben en die inladen in MapSource zien we links boven de route staan. We pakken hier even de route die Patrick al gemaakt heeft voordat de forumleden vertrokken naar Lof aan de Mosel. Patrick heeft deze route gemaakt voor de Garmin en het tot zijn beschikking staande kaartmateriaal. Daarbij heeft hij ook in MapSource zijn eigen instellingen. Als ik die route dus importeer dan moet ik rekening houden met deze mogelijke afwijkingen. Ik wil immers dezelfde route rijden als Patrick doet dus moet ik de route aanpassen aan mijn kaartmateriaal. Dat doe ik door op de rechter muisknop te drukken en te kiezen voor dupliceren. De route wordt nu gekopieerd en beide op de kaart gezet. Het origineel ga ik vervolgens herberekenen en die wordt dus aangepast aan mijn kaartmateriaal. Ik kan dus nu echt de verschillen tussen beide routes zien en mogelijk aanpassen.



De active route is bij mij geel en de route die Patrick gemaakt heeft paars. Je ziet al meteen in het begin een grote afwijking. De paarse route loopt duidelijk anders dan de gele. Ik kan dit corrigeren door op het pijltje in MapSource te drukken en met het elastiekje de route te verplaatsen naar de oorspronkelijke die Patrick had gemaakt.



Dit moeten we dus op de hele route aanpassen en alleen dan volgen we de route zoals Patrick die gemaakt heeft.

Even resumeren:

1. MapSource opstarten en bestand openen
2. Bestand aantikken en met rechter muisknop bestand dupliceren
3. Origineel bestand herberekenen
4. Er staan nu twee routes in kaart aangegeven, originele route aanpassen aan duplicaat (duplicaat is immers oorspronkelijk)
5. Als beide routes gelijk zijn, duplicaat wissen
6. Route weer opslaan en tevens naar GPS kopieren
7. GPS aanzetten en naar Startpunt rijden
8. Op Startpunt aangekomen, herberekenen uitzetten (indien mogelijk)
9. Vervolgens route rijden
10. Als we klaar zijn met de route, herberekenen weer aanzetten

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 8

Route en track maken in Mapsource

In tegenstelling tot hetgeen ik aan het eind van deel 7 zei maak ik een tussenstap. Ik heb de laatste tijd veel doorgebracht met het lezen van problemen in andere forums met het maken van een route en probeer daar in dit deel een oplossing voor te vinden. Het doel is een route te maken die volledig “foolproof” is, dat wil zeggen in dit geval, een route die door iedere GPS gebruiker volledig te volgen is zonder ook maar een enkele afwijking ongeacht hoe de GPS ingesteld staat en ongeacht of herberekenen nu aan of uit staat en ongeacht de kaartdatum. Ik grijp daarvoor naar een korte route rond Monschau die ik zichtbaar maak met het volgende plaatje.



Ik begin de route hier op de parkeerplaats van Monschau en ga vervolgens het dorp in. Je moet dan een slagboom voorbij dus het is GEEN doorgaande route voor toeristen. Dit kan dus een probleem zijn.



Ik heb de route aangegeven met routepunten en trackpunten, alleen de start is een Waypoint of wegpunt. Dat is ook een punt waarop problemen kunnen ontstaan als de route omgezet gaat worden naar TomTom. Het is ook voor mij helemaal nieuw want tot nu toe bestond TomTom voor mij niet. Ja, ik weet het, maar het is nu eenmaal zo. Om die categorie ook hierbij te betrekken heb ik nu Tyre op de computer staan en betrek dit programma nu ook in het omzetten van de route naar TomTom formaat. Juist omdat dit voor mij ook nieuw is werk ik dus nu vanuit MapSource en (nog niet) vanuit Google Earth of Maps, zoals eerder gezegd.
De route loopt slingerend in de buurt van Monschau maar er is een snelle alternatieve route mogelijk. Met name in het eind van de route. Ik heb dat express gedaan met de gedachte dat als het één keer goed gaat het steeds goed moet gaan. We gaan kijken:



We zien hierboven dat er een snelle weg mogelijk is maar die heb ik opgevangen door een viapunt te zetten op de weg voorbij de kruising zodat er een gedwongen omweg gereden wordt. Dit heb ik trouwens op de hele route gedaan. Wegpunt, viapunten en trackpunten kosten geen geld dus waarom daarop bezuinigen als het problemen kan voorkomen. Het enige punt kan zijn dat de route zoveel punten bevat dat hij niet ingeladen kan worden. In dat geval is het een goede gewoonte de route in meer delen te knippen bijvoorbeeld bij een lunch of koffiepunt een nieuwe route te laten beginnen. Op die manier kun je een dagtrip in meerdere routedelen opsplitsen en voorkom je dit soort problemen.



Nu heb ik hierboven echt een probleem gecreëerd {gele route} voor een TomTom gebruiker. Deze route staat aangegeven zonder dat er een weg is en daar kan de TomTom, volgens mij, niet mee overweg. Hij zal naar dat punt rijden over de weg of compleet negeren, vandaar dat ik dat mogelijk heb gemaakt door het eindpunt op een weg te leggen. Ik ben heel nieuwsgierig hoe een TomTom op dit deel van de route reageert. Meld dit ook aan mij, ik heb dit gedaan doordat het ook vóór zou kunnen komen dat een weg op kaartmateriaal met een bepaalde datum nog niet voorkomt terwijl dat wel het geval is op kaartmateriaal met een latere datum en waar de route dus op gemaakt is. Ook hier moet je rekening mee houden en opvangen.



Omzetten van een route naar TomTom

Hierboven de route zoals die in Google Earth ingelezen wordt vanuit MapSource. De via-punten worden aangegeven in zwart-witte cirkels. Nu gaan we datzelfde doen voor de TomTom en daar hebben we Tyre bij nodig. Zo ik heb Tyre opgestart en de routefile vanuit MapSource laten inlezen. Let wel op welke file je hiervoor neemt, het beste is de *.gpx omdat hier alle route- en via-punten in staan aangegeven. De *.gdb file kan bij het omzetten punten gaan missen die wel belangrijk zijn voor de TomTom gebruiker om ook precies dezelfde route te rijden.



Bij het importeren van de *.gpx file opletten dat we routemarkeringen willen importeren. Doen we de optie routepunten (Waypoints dus) dan hebben we alleen een start en eindpunt en verder niets en dat is dus niet de bedoeling en tevens het verschil tussen een wegpunt en een viapunt.



Zo te zien is het gelukt en staan alle punten nog steeds op de kaart aangegeven maar nu worden de zwart-witte cirkels weergegeven als pinnetjes maar wel volledig. Het enige deel van de route dat ik nu mis is dat deel dat niet over de weg gaat. Dat deel was ook niet aangegeven als viapunt in de route maar als trackdeel. TomTom doet hier dus niets mee en dat is voor de routemaker van belang om te weten. Normaal sta ik hier niet bij stil.



Maar nu hebben we de GPS er nog steeds niet bij betrokken. Wat ik nu meestal doe, als ik de route niet na kan rijden, is de route gesimuleerd vanuit de GPS te rijden. Ik laat dan de route in in mijn Garmin en kies voor de optie gesimuleerd rijden. De route wordt dan helemaal gereden en als het goed is, zoals ik dat ook heb bedoeld. Ik heb geen flauw idee of de TomTom gebruiker dit ook kan doen dus dat hoor ik ook graag. Ik heb de route in twee verschillende formats aangeleverd voor de TomTom en hoor graag de ervaringen van de gebruikers zodat we daar in een volgend deel op in kunnen gaan.

Dan hebben we tot slot nog de gebruiker van de kaart. Deze gebruiker zal de route ook foutloos kunnen rijden als hij de moeite neemt, in tegenstelling tot de GPS gebruiker, bij elke kruising stil te staan om op de kaart te kijken welke richting hij nu op moet rijden. En hier hebben we dus het belangrijkste voordeel van de GPS ten opzichte van kaartmateriaal op voorwaarde dat we met het maken van de route rekening houden met alle mogelijke varianten in GPS- en kaart- land.



Daarbij ga ik volledig voorbij aan het feit dat de kaartgebruiker de track hierboven helemaal kan vergeten.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 9

Zo, het is slecht weer buiten, novemberstormen waaien door het land dus een prachtig tijdstip weer eens wat aan dit artikel toe te voegen. De deurbroezer had het elders in het forum over het toevoegen van doorgaande routes door grote steden en ik denk dat dit een mooi aanknopingspunt is om toe te voegen aan dit artikel. Ik neem expresse die route omdat er een groot knelpunt in zit en wel een fietstunnel. Ik kom daar in de loop van het verhaal op terug.
We hebben hiervoor al kennis gemaakt met routepunten in de vorm van coördinaten en die gaan we nu in de praktijk toepassen.

Hoe maak ik een GPS-route aan de hand van geschreven voorbeelden ?

We nemen als voorbeeld de route door Groningen die de Deurbroezer heeft gemaakt. Nu zien we al meteen het probleem met dit soort dingen. Ik weet dat hij ooit eens beschreven is maar waar staat die file nu ook al weer ? Vanaf nu dus ook in scootertracks onder de gelijknamige noemer en wel transferroute Groningen / Haren – Niekerk. Je moet wat en deze vlag dekt de lading, volgens mij, geheel en is makkelijk terug te vinden en dat lijkt me belangrijk.

We beginnen met het uitprinten van de handgeschreven route, deze route is te vinden in Off-Topic Café / bebouwde kom en in het bedoelde bericht staat de route als volgt weergegeven:

-Rijksstraatweg Haren volgen richting Groningen, wordt IN Groningen Verlengde Hereweg (direct na het Shellstation Esserberg, tankje volgooien?)
-na Shellstation linksaf Vestdijklaan, deze uitrijden over 2,4 km.
-bij verkeerslichten rechtdoor Van Lenneplaan uitrijden over 0,5 km
-op kruising linksaf Van Iddekingeweg, onder viaduct van de A28 door, naam wordt Overwinningsplein.
-bij verkeerslichten rechtsaf Paterswoldseweg, deze uitrijden over 1,9 km
-bij verkeerslichten (met links een grote zwarte torenflat) rechtdoor brug over en dan linksaf Eendrachtskade Noordzijde (water ligt aan je linkerhand).
-Einde Eendrachtskade (ingewikkelde kruising) links aanhouden Hoendiep (water nog steeds links van je)
-Na 200 meter rechtsaf Friesestraatweg en na +/- 1 km spoor over en dan rechtdoor, maar RECHTS aanhouden (parralleweg, heet ook Friesestraatweg). Links van je zie je de hoofdrijbaan (Ring Groningen, NIET voor ons scooteraars...)
-Blijf parallelweg volgen, na 500 m onder tunneltje door, na weer 500 tankstation (tankje WEER volgooien?? ).
-Weg gaat in een kronkel weer onder een tunnel door, rechts aanhouden richting Dorkwerd.
-Je bent nu door Groningen heen, hier kun je je vervolgrichting kiezen.

Afstand van bovenstaand stuk is ongeveer 10 kilometer

We starten nu IE op en gaan naar Google Maps. In de zoekstring in Maps tikken we in Haren, Groningen We zien dan vanzef Haren op de kaart verschijnen en zien ook dat dit onder de stad Groningen ligt. We staan op de Rijksstraatweg en daar beginnen we dus de route. Met de schuif links op het scherm onder het poppetje kunnen we inzoomen. Dit lukt ook door op de + te drukken. We zoomen in tot het straatniveau goed kunnen onderscheiden. We hebben de optie Kaart aanstaan. Als we met de muis op de kaart komen zien we een handje en dat wil zeggen dat we de kaart kunnen verschuiven in de richting die we zelf kiezen. Probeer maar door de linker muisknop in te drukken en de muis te verschuiven. We schuiven nu de kaart naar beneden tot we de kruising Rijksstraatweg – Vestdijklaan zien.



We zetten de muis nu op de Vestdijklaan net voorbij de kruising en in de goede richting. We drukken op de rechter muisknop en zien een pop-up scherm verschijnen. We kiezen voor de optie Routebeschrijving NAAR dit punt. Hier goed opletten dat de muis rechts van de weg staat op de kaart. Op die manier passeren we dit routepunt ook werkelijk. We zien tevens nu op het linkerscherm een Routebeschrijving verschijnen. Google Maps houdt de route nu ook in tekst bij en geeft de afstanden weer. De routebeschrijving tot dit punt vanaf A is ongeveer 2 km. En ongeveer 3 minuten rijden met de auto. Tikken we nu op lopen en vervolgens weer op Routebeschrijving, dan zien we de afstand niet veranderen, en dat is logisch op deze route, maar de tijd wel en die is nu ongeveer 25 min. geworden. Als we nu rechts op het scherm op de optie Satelliet drukken zien we nu aan de hand van satelliet foto’s hoe de werkelijke weg er ongeveer uit ziet en wat we kunnen verwachten.



Deze optie is heel handig om te controleren of er fietspaden langs de weg aanwezig zijn of niet. We gaan weer terug naar de kaart versie en schuiven nu de kaart volgens de beschreven route naar de Van Iddekingeweg en daar aangekomen drukken we weer op de rechter muisknop en kiezen voor bestemming toevoegen.



Nu zien we iets waar we terdege rekening mee moeten houden. Omdat we de optie lopen nog aan hadden staan zien we de route vanaf punt B weer terug gaan naar de Verlengde Herenweg lopen en via een andere weg naar punt C gaan.



Door nu in Maps de optie lopen te veranderen in auto zien we de hele route veranderen in de route zoals hij in de beschrijving beschreven wordt. Hier zien we dus echt hoe belangrijk de instelling van de GPS is. We hebben hier weliswaar ook een optie achter bestemming toevoegen waar we tolwegen vermijden of snelwegen vermijden aan kunnen zetten maar die werken niet zoals wij dat graag zouden willen.



We volgen nu verder gewoon de beschreven route en zetten routepunten net voorbij de kruisingen waar we af moeten slaan. Op die manier gaan we altijd de goede richting op. Als we dat goed gedaan hebben komen we vanzelf bij de Friesestraatweg. Deze weg is een autoweg met een parallelweg er naast. Hier moeten we dus uitkijken omdat de optie auto ons gegarandeerd de N370 op stuurt. We zetten dus een markering G (als het goed is) op de parallelweg aan het begin. We dwingen op die manier de GPS voor deze weg te kiezen en niet voor de N370. Als we de parallelweg volgen zien we dat deze dood loopt bij de Pleiadenlaan. Dat is niet zo en als we even switchen naar de satelliet optie zien we een fietspad naast de Pleiadenlaan lopen en kunnen we ook zien dat er ook een fietspad is in de richting die we op moeten. We zetten dus nu een routepunt aan het einde van de parallelweg. Vervolgens is het volgende routepunt aan het begin van de parallelweg maar nu voorbij de Pleiadenlaan.



Hier gaat de GPS volledig de mist in, omdat we routepunten aan het eind en het beging van de parallelweg gezet hebben wil de GPS dat we keren bij punt H, vervolgens kiezen voor de N370 en dan weer teruggaan naar de parallelweg om naar punt I te rijden. In de praktijk zien we dat fietspad en rijden we hierover gewoon naar punt I. Zodra we daar zijn is alles weer goed in GPS-land. Door routepunten op de goede plek te zetten en vooral te letten op dit soort dingen voorkomen we eindeloos rijden in een rondje. We mogen immers de N370 niet op dus wijken we af van de route zoals die beschreven is door de Deurbroezer en dan is het maar afwachten waar we terecht komen en hier zal elk GPS-systeem z’n eigen route keuze maken. Niet doen dus, zelf blijven denken en op dit soort knelpunten meer routepunten maken. Ze kosten niets maar voorkomen veel ellende.
We volgen de Friesestraatweg en zien dat we inderdaad de route hadden moeten rijden via de N370. Vervolgens bij Veldman Citroen van de N370 af en dan via de parallelweg weer terug rijden naar punt I maar in de praktijk hebben we het tunneltje gepasseerd en zodra we punt I hebben bereikt doet de GPS weer normaal. Het zal hem worst zijn hoe we dat gedaan hebben, we zijn er dus is alles weer goed. Voor alle zekerheid zetten we punt J bij de citroen dealer op de parallelweg.



Het laatste punt zetten we op de Hoogeweg. We zien de route gewoon weer over de parallelweg lopen onder de Plataanlaan door. Volgens de beschrijving van de Deurbroezer zijn we nu door Groningen heen.



Zo, en nu wordt het heel leuk. We zien links op het scherm de route beschrijving zoals wij die in Maps hebben gemaakt. In die routebeschrijving zien we niet alleen de routepunten A t/m K maar ook wegbeschrijvingen afstanden tijden en fotocameraatjes. We gaan nu naar het begin van de route op het punt dat we afslaan naar de Vestdijklaan. Dat is de camera bij de tekst sla linksaf bij Esserweg 8m. Als we die camera aanklikken zien we rechts op de kaart een foto verschijnen van de kruising Vestdijklaan in de richting van de Hoogeweg. Onder de foto wordt op de kaart op de kruising een poppetjes weergegeven met een pijl op de voet in de richting die we opkijken.



Als we nu de muispijl op de foto zetten zien we de muis veranderen in een wit vlak. Door nu op de foto de linkermuisknop in te drukken en vervolgens de muis te bewegen kunnen we de richting die we opkijken aanpassen en zo draaien dat we de Vestdijklaan opkijken.



We kunnen zelfs de verkeersboren zien op deze manier. Als we nu teruggaan in de route naar Punt I. Als we hier op de camera drukken zien we een foto van de Parallelweg.



Als we nu het mannetje draaien in de richting van de Pleiadenlaan zien we de tunnel die we moeten passeren en die de GPS dus niet zag. We kunnen met de tekst van de route die we nu gemaakt hebben van alles doen, opslaan, printen en per e-mail versturen. Het enige waar we problemen mee hebben is de route rechtstreeks naar de GPS sturen vanuit Maps maar de route optie met foto’s van kruisingen vind ik zo geweldig dat ik het bovenstaande verhaal niet over wilde slaan. Hoe we het versturen naar de GPS dan wel kunnen doen vertel ik in het vervolg verhaal.

(wordt vervolgt)

[Ruud Sint]

Deel 10

Het maken van een track

Dit kunnen we doen op diverse manieren en daar zijn ook legio programma’s op internet voor te vinden maar het makkelijkste is natuurlijk om de route gewoon te rijden en de GPS de track te laten maken. Dit kunnen we doen maar moeten dan wel rekening houden met de instelling van de GPS. De vraag is hoe we dat dan het beste kunnen doen en daar is geen eenvoudig antwoord op te geven. Als voorbeeld van wat ik nu precies bedoel kijken we even naar het onderstaande plaatje.



We zien hier een deel van het centrum van Utrecht en daar je weg vinden op een scooter kan een hele uitdaging zijn. Stel we staan op Westplein links op het plaatje en we willen naar de Maliebaan rechts op het plaatje. Geen GPS heeft hier moeite mee maar willen we in die route het Pieterskerkhof ook zien dan zullen we dat als via-punt mee moeten nemen. Ook geen punt maar dat wordt het wel als we dat via verschillende GPS systemen doen. De oorzaak hiervan is hoe de GPS staat ingesteld zoals kortste route of snelste route, lopen, fiets of auto, het vermijden van bepaalde punten, en het kaartmateriaal dat in de GPS voorhanden is om maar iets te noemen. We hebben in de eerdere delen van deze uitleg al gezien dat instelling heel belangrijk is en voor een heel andere route kan zorgen.

Om deze verschillen nu te voorkomen kunnen we in de route meer via-punten aangeven. Als we het via-punt, zoals gezegd alleen op het Pieterskerkhof zetten zal iedere GPS vanaf het Westplein echt via het Pieterkerkhof naar de Maliebaan prima de weg aangeven. Iedereen passeert dus de aangegeven drie punten maar de weg tussen de punten zal echt verschillend zijn. Willen we dat voorkomen dan is de enige echt goede mogelijkheid op elk kruispunt op de route een via-punt te zetten in de straat die we moeten gaan volgen. Gezien het aantal kruispunten en dus mogelijkheden op de route zijn dat al behoorlijk veel via-punten geworden en dat op een stukje route van hemelsbreed 1.8 km.

Het wordt nog moeilijker als we afhankelijk worden van bromfietspaden want juist die staan niet aangegeven op het kaartmateriaal in onze GPS. Als we dus vanaf een via-punt naar een volgend via-punt willen rijden over een fietspad wat gebruikt mag worden door bromfietsers en er ligt geen weg naast stuurt de GPS je geheid de verkeerde kant op. Als je herberekenen dan ook nog eens aan hebt staan heb je een goede basis geschapen om gek te worden van dat ding en hem uiteindelijk dan maar niet meer te gebruiken in dit soort situaties en dat is jammer want daar kopen we geen GPS voor, toch ?

Waar moeten we dan op letten bij (het instellen van) een GPS ?

Kort gezegd komt het neer dat de GPS een tracklog aan moet kunnen maken en kunnen lezen. Als een GPS dat niet kan ben je afhankelijk van het voorhanden zijnde kaartmateriaal met alle problemen aangaande bromfietspaden of niet. Maar ook dan zijn we er niet, de GPS heeft geen ongelimiteerde opslag van trackpunten al zijn dat er wel heel veel. Wie wel eens zijn GPS meegenomen heeft op vakantie weet wat ik bedoel. Juist dan rijden we lange trajecten en komen dan dus makkelijk aan de limiet van het aantal via- of track-punten. De route hieronder is een track met als lengte 6.4 km. Er zijn weinig mogelijkheden om anders te rijden maar toch heeft deze track 35 punten nodig.



Als het aantal punten het maximale van de GPS dreigt te overschrijden kun je in dat geval dus beter de route in verschillende trajecten opsplitsen en van traject naar traject rijden. Zo heb ik dus mijn vakantieroute opgesplitst in 45 delen juist om het bovenstaande aangaande de limiet van via of trackpunten te voorkomen. Dat geeft nog een voordeel, ik kan tussen de trajecten afwijken van mijn voornemen betreffende de te volgen route. Dat wil dus zeggen dat de trajecten helemaal niet aan hoeven te sluiten en je helemaal vrij bent om dat al of niet te doen. Als je dat niet aan laat sluiten rij je dus van traject naar traject op de manier die jij op dat moment het leukste vind en dat is voor mij persoonlijk ideaal.

Maar we gaan weer verder met de tracklog. Een Garmin heeft het voordeel van MapSource en dat is voor ons zo belangrijk dat Garmin meteen werd teruggefloten door de gebruikers toen Garmin besloot MapSource niet meer standaard bij te leveren. Het onderstaande plaatje geeft een deel van de route weer tussen Marken en Volendam en is sterk uitvergroot. Je kunt dus echt op het plaatje zien dat de route niet de weg volgt maar het fietspad wat er mogelijk naast ligt. Ik heb dit getekend en dit kan dus afwijken van de werkelijkheid. Er loopt een fietspad maar dat kan ook best aan de andere zijde van de weg liggen. Dat doet niets af van de bedoeling van de tracklog. De GPS die dit aankan zal echt de track volgen en als deze dus is gemaakt met een GPS loopt daar dus ook echt een fietspad en zul je de route die de track aangeeft ook echt volgen.



Om duidelijk te maken dat we onafhankelijk van de fietspaden of wegen rijden heb ik een deel van de route over water laten gaan. We kunnen dat deel ook volgen in Google Earth. Op het laatste deel is geen fietspad en dus volgen we de weg.



Dat je ook met het tekenen van tracks en/of routes goed de mist in kunt gaan laten de volgende plaatjes goed zien. Ik heb hier een stukje ringweg ten noorden van Amsterdam. Op deze ringweg heb ik drie via-punten aangegeven. Deze zijn te zien door de vlaggetjes.



Nu heb ik bewust een fout gemaakt door niet helemaal in te zoomen toen ik de viapunten neerzette. Op het oog staan ze goed en als ik de viapunten wil verbinden tot een route wordt de volgorde ook nog goed weergegeven.



Maar als ik de opdracht geeft om de route te gaan berekenen zien we ineens een route die van de snelweg afgaat en zelfs veel langer is geworden. De oorzaak zie je als ik in ga zoomen, een van de via-punten staat op de andere weghelft en zorgt er dus voor dat de route via de afslag naar de andere kant van de ringweg loopt en dan weer via een afslag in de juiste oorspronkelijke richting.



Dit kan dus ook gebeuren bij een track die niet goed is gemaakt. Let er dus heel goed op dat via-punten echt OP de route staan en niet net ernaast.

Tot slot het antwoord op de vraag hoe je nu een track moet wijzigen in MapSource die je zelf gereden hebt maar aan moet passen omdat er verkeerd is gereden of om welke andere reden dan ook. Het is heel makkelijk als je het weet dus heb je daar geen moeite mee kun je dit stukje overslaan.

Ik teken een track op de golfbaan van Amsterdam Noord. Het tekenen doe je in MapSource in de menubalk Beeld, werkbalken weergeven de werkbalk track bewerken aan te vinken. We zien dan bovenaan het scherm de knop track tekenen en andere verschijnen en deze hebben we nodig bij het tekenen.



Midden in de track die ik getekend heb sla ik af en deze afslag wil ik verwijderen.



Ik ga nu in de werkbalk naar de knop knop track wissen en wis het trackpunt wat zorgt voor de driehoek zoals bij het bovenstaande plaatje is te zien. De dunne lijn geeft de track al weer zoals hij wordt als dat punt is verwijderd. Als we dat echt doen komt de track er dus als volgt uit te zien en dat is dan een volgens ons schone track zonder stoorpunten.



Je kunt de track zelf volgen in Google Earth en zien dat hij volkomen weg onafhankelijk is.

Zo, dit was het voorlopig weer even en ik ga nu lekker met vakantie. Ik wens iedereen mooi weer en veel toerplezier. Ik hoop na de vakantie te genieten van jullie verhalen. Tot dan.

[wordt vervolgt]