Woensdag 5 september 2012 – De Oer-woudroute, Polish Road Rage, Poznan en voorbij… ( Deel 2 van 3 )Al snel laten we het stadje achter ons en verandert het landschap alweer in een soort van Utrechtse Heuvelrug, licht glooiend en afwisselend bedekt met grote wilde graslanden en gemengde bossen. Hier en daar verstopt zich een boerderijtje in het wilde wijde landschap. Ook hier bevinden zich grote akkers vol met maïs. Ik heb nog nooit zóveel maïs bij elkaar gezien als op deze gehele reis, zowel in Nederland als Duitsland en in Polen. Soms lijkt het wel alsof dat het enige gewas is dat in centraal Europa wordt verbouwd. Maar het landschap is mooi en alhoewel een beetje eentonig, toch interessant en in een goede bui rijden we met gemiddeld 50 op de teller verder richting het oosten.
Rijdend door een paar kleine dorpjes, zonder veel verkeer op de weg in het algemeen, verandert het landschap bijna abrupt nabij Slonsk en duiken we het door mij gevreesde bosgebied in. Dit is echt oer-woud, oorsponkelijk en eeuwenoud bos dat nooit gecultiveerd is maar waar men zich een weg doorheen gebaand heeft en een doorgaande geasfalteerde weg heeft aangelegd, bijna kaarsrecht richting het oosten. Bij wegen door dicht bos heen heb ik de wegen door de bergen in Duitsland voor de geest die daar door de bossen heen gaan : niet al te breed, zonder vluchtstroken en waarbij de bomen een canapé vormen boven het wegdek zodat je door een soort tunnel van bomen heen rijdt, eindeloze rijen stammen links en rechts, muren van ondoordringbaar bos. Van déze weg heb ik geen foto’s of video’s kunnen vinden (van sommige wegen in Polen, waaronder de DK92, kun je op YouTube wel filmpjes vinden en die heb ik bestudeerd) en ook de virtuele trip middels Google Maps 3D heeft mij geen andere indruk gegeven. Hoe anders blijkt dat echter te zijn ! De weg is van uitstekende kwaliteit, breed, en ook naast de weg zijn de bomen vele meters weggekapt zodat je een heel breed open stuk hebt om te rijden met brede bermen en daarnaast uitgegraven afwateringskanaaltjes. Bovendien is er om de zoveel kilometer een ruime stopplaats aangemaakt in het bos met – jazeker ! – kinderspeelplaatsen ! De Polen doen ontzettend veel aan het creëren van plekken voor kinderen : bij elk hotel of restaurant, ook onderweg, is wel een ruime kinderspeelplaats voorhanden en ook hier, in the middle of f*cking nowhere zijn overal picknickplaatsen met stuk voor stuk kinderspeeltuintjes. Voor de rest helemaal niets want het bos ernaast en erachter is inderdaad ondoordringbaar oer-bos, maar dát dan weer wel en zo te zien ook goed onderhouden. Het is een genot om hier te rijden, het weer is goed, de weg is uitstekend, het zicht is prima en de overige infrastructuur is uitstekend. Marianne heeft er ook duidelijk zin in en zoemend als een naaimachine zweeft ze over de weg, steeds verder oostwaarts. De natuur is schitterend, er is weinig verkeer, en de bermen zijn begroeid met paarse heide en die ruikt lekker. Onbewust moet ik denken aan de mannen die deze weg ooit hebben aangelegd, door het onbegaanbare bos heen, meter voor meter… wat een enorme prestatie. En wat een enorm góede prestatie, iets waar wij in het Westen wellicht nog wat van kunnen leren als voorbeeld. Ongelofelijk hoeveel werk hiervoor moet zijn verzet als ik de verder ons omringende wilde natuur bekijk.
De kilometers glijden voorbij en ondanks het feit dat het allemaal perfect gaat en de omgeving heel mooi is, is het de ene langgerekte heuvel op en de andere weer af…. eindeloos… eindeloos… The Long And Winding Road zongen de Beatles maar in ieder geval heb je dan nog bochten maar dit is alleen maar rechtuit… Agnieszka valt al langzaam achter me in slaap, een gevaarlijke situatie…. En het einde is nog niet in zicht.
Ondanks het feit dat stukken van deze weg waren aangemerkt als “redelijk” of zelfs “matig”, is daar helemaal niets van te zien. Halverwege het bos verandert de naam van de weg van DK22 in DK24 maar daar merk je verder helemaal niets van. De weg loopt gewoon in oneindige monotomie steeds verder, verder en verder door. En opeens is dan het einde van het bos in zicht, vlakbij de plaats Skwierzyna, waar de DK24 aansluiting vindt met de DK3 die verder naar het noorden richting Gorzów Wielkopolski gaat, een stad die ik op de terugweg zal bezoeken. Déze plek is de regio waarvan de weg werd gemarkeerd met het predikaat “kritiek” en ik hou m’n hart vast. We komen over de laatste heuvel heen waarna, zo weet ik, de afslag naar rechts me verder zal leiden richting Poznan… en tot mijn verbazing krioelt het opeens van de wegwerkzaamheden ! Precies dát stuk van de weg waarvan was aangegeven dat de situatie kritiek is, is geheel vernieuwd en bestaat nu uit een ruime tweebaansweg mét de inmiddels bekende “vluchtstroken” voor al het overige verkeer. Geen probleem dus ! Vol goede moed sla ik dus rechtsaf en over nog geurend nieuw asfalt, waarlangs de heren wegwerkers nog bezig zijn alles netjes te maken, spoeden wij ons weer in de richting van Poznan.
Het landschap verandert weer terug in Utrechtse Heuvelrug of Zuid Limburg, verrijkt met af en toe een slaperig dorpje, en alhoewel de nieuw geteerde weg na een paar kilometer alweer ophoudt, is ook de rest van de weg in prima staat over de nog steeds glooiende heuvelruggen die deze weg rijk is. Inmiddels hebben we er ook alweer bijna 100 kilometer opzitten sinds de grens en het wordt eens tijd om het edele achterwerk te ontlasten en wat aan lunch te gaan doen. Tussen hier en Poznan is er echter weinig tot niets qua stadjes of stopmogelijkheden, behalve eentje die goed op de route ligt, een haakse afslag naar links met een weg van 5 kilometer lang pal noordwaarts, naar een plaatsje dat Miedzychód heet. Volgens bronnen die ik heb geraadpleegd, stelt het niets voor en er is niets interessants te zien maar het is de enige grotere plaats in de omgeving op de route. Zo gezegd zo gedaan dus en nabij Górzyn, welk dorp uit slechts alleen de plaatsnaam met bijbehorend bord lijkt te bestaan (letterlijk : het plaatsnaambord staat er wel maar er zijn geen gebouwen te zien), slaan we linksaf. Deze weg… is het tegenovergestelde van waar we net vanaf kwamen en een onaangename verrassing in vergelijking met wat we nu net gewend zijn. Op de grotere weg die we net achter ons hebben gelaten, ook door de bossen, was er wel wat verkeer, ook vrachtverkeer, en met name op de nieuwe weg DK3 van en naar Gorzów. Ook hier merk je dat je meer in de bewoonde wereld komt en door de kuilen en over de richels van de nou niet bepaald goed onderhouden weg begeleiden ons diverse voertuigen, gek genoeg ook een groot aantal bussen. Goed dat ik die nieuwe banden heb !
Maar "luctor et emergo" en gek genoeg is dat zeker van toepassing : Miedzychód (spreek uit : Mie-jeuw-dzie-gôhd) is een plaatsje dat gebouwd is aan de noordelijke rand van een meertje dat dient als waterreservoir voor de grotere steden in de buurt zoals Gorzów en Poznan. Zo zijn er heel veel dorpjes en stadjes in deze regio die op dezelfde manier en met hetzelfde doel zijn gebouwd. Dat is, als je dat eenmaal weet, op de kaart ook duidelijk te zien. In de dagen van het communisme zijn sommige dorpjes zelfs geheel onder water gezet ten behoeve van dit soort reservoirs. Links van het meertje rijden we dus het stadje binnen, om het meertje heen naar rechts langs de waterrand en komen zo in het centrum terecht. De Garmin kon geen markt- of kerk- vinden dus ik rij een beetje door en kom langzaam bij, zo blijkt, het centrale busstation voor de hele omgeving terecht. Ik draai het terreintje op, rij met de bocht mee er doorheen en stop uiteindelijk vlakbij de kruising met de centrale doorgaande weg. Dat verklaart meteen het opvallende en onverwachte aantal bussen dat we onderweg hier naartoe opeens tegenkwamen.
Waarschijnlijk krijgen de mensen hier weinig "vreemd" bezoek en zien ze weinig of geen buitenlanders, vooral niet op twee wielen, want we trekken nogal wat bekijks van de boodschappen-doende huisvrouwen en de oudere bevolking, en van één oudere man met stok in het bijzonder die met intelligente en nieuwgierige ogen op voor hem veilige afstand ons blijft gadeslaan. Koffie… en ook wat te eten graag. Agnieszka stapt af en vraagt aan de andere kant van de straat in een winkel na waar we dat kunnen krijgen. Er blijkt slechts één zo’n gelegenheid te zijn maar die ligt meer midden in het dorp, er is niets aan het water. Jammer, maar het is wel dichtbij. Terwijl Agnieszka dus die kant op loopt (wilde absoluut even de beentjes strekken), rij ik Marianne langzaam die kant op en parkeer bij het centrale dorpscafé tegenover de kerk. Het heeft een terrasje en er zitten al een aantal mensen maar er zijn nog tafels vrij en dus nemen we plaats, alweer onder veel bekijks van de lokale bevolking. De bediening is heel vriendelijk en als eerste dan maar een grote koffie, gevolgd door een cola light en pierogi voor de lunch. Helaas hebben ze hier geen alcoholvrij bier. Agnieszka neemt altijd thee, nooit koffie of bier, en bestelt verder hetzelfde ook voor haarzelf. Uiteraard spoedt zij zich allereerst richting het toilet zoals dames wel vaker doen, en al wachtende op de bestelling informeer ik middels SMS het thuisfront van de huidige locatie en dat we goed zijn aangekomen. Het is 12:46 uur en we liggen prima op schema.
Pierogi is een, zo niet hét, nationaal gerecht van Polen, je kunt het overal eten en het zijn een soort van “tasjes” van ongerezen deeg met verschillende soorten vulling. Ze zijn enigszins vergelijkbaar met ravioli maar zijn groter en halvemaan-vormig. De vulling kan bestaan uit diverse soorten vlees, zuurkool met champignons (echt lekker, Poolse zuurkool is veel dunner, eigenlijk ragdun gesneden in vergelijking met de onze en Duitse), aardappel met ui en roomkaas of met een soort zoete witte kaas (mascarpone-achtig). In geheel midden- en noordelijk Oost Europa en Rusland kennen ze dit gerecht in verschillende vormen en het is echt lekker. Je kan ze ook in twee variaties krijgen : gestoomd of gebakken. Persoonlijk hou ik meer van de gestoomde versie, net zoals bij Chinese Dim Sum. De gebakken versie doet denken aan het Japanse gerecht Gyoza.
De gestoomde versie met vleesvulling is waar ik voor kies en even later wordt het gerecht, dat als een kleine schotel wordt aangeduid, geserveerd. Acht grote pierogi liggen stomend op het bord, overgoten met een soort van jus en kleine stukjes bacon ! Man, dat wordt nog een hele hap… het is nogal machtig spul… klein noemen ze dat. Maar lekker ! Gedurende al mijn reizen in de regio Warschau, en ook bij Poolse vrienden thuis, heb ik nog nooit zulke lekkere pierogi gegeten ! Dit is dan ook huisgemaakt en zo te zien tevens persoonlijk door "oma" die je binnen in de keuken de scepter kunt zien zwaaien. Dit stadje heeft verder helemaal niets maar alleen al vanwege deze pierogi zal ik misschien ooit nog eens terugkomen. Echt ! En alles bij elkaar ook nog eens spotgoedkoop.
(
alhoewel het niet mijn gewoonte is om foto's te maken van gerechten (noch van hotelkamers, for that matter), bij deze dan wel een uitzondering want dit móest ik jullie even laten zien)
Voldaan en met nieuwe energie bestijgen we de Grand Dink weer (Agnieszka eerst, die schuift dan door naar achteren, dan ik en dan "1-2-3 !" van de bok af), rijden langzaam de straat met eenrichtingsverkeer verder af, maken een grote bocht naar rechts terug en komen nu op de weg aan de andere kant van het meertje. De hoofdweg gaat rechtdoor maar de Garmin zegt linksaf voor Poznan… en die besluit ik dan maar te volgen. Een beslissing die ik ga betreuren, zo blijkt een paar kilometer verderop, want na een paar buitenwijken en langs een paar vervallen boerderijen kom ik in het verlengde hiervan op een landweg, weliswaar óóit geasfalteerd geweest (de Garmin staat tenslotte ingesteld op alleen geasfalteerde wegen) die mijn schokbrekers zwaar op de proef stelt ! Het wegdek is verschrikkelijk, vol met scheuren en gaten en stukken steen en asfalt die vaak als losse puzzelstukken naast elkaar liggen en zo het te berijden oppervlak vormen. Geen enkel stuk van deze weg is nog "heel" en hier kun je niet sneller dan bijna stapvoets rijden. Het voelt alsof je op een sadistisch hobbelpaard zit en ik vrees voor de scooter. Maar ik ben intussen alweer te ver om nog om te keren en hoop dat het snel beter wordt. Over heuvels heen en dwars door het platteland blijft de Garmin echter volhouden dat ik voorlopig nog –tig kilometer deze weg moet volgen maar dat ben ik dus echt niet van plan ! Zelfs een traktor zou hier problemen mee hebben. Ik wéét dat de hoofdweg, de DK92, ergens aan mijn rechterhand meer zuidelijk ligt en daar wil ik dus naartoe. Ik rij noodgedwongen nog een paar kilometer door tot ik op een grotere kruising ben en laat de Garmin dan een alternatieve route berekenen. Die lijkt beter de goede kant op te gaan en een kilometer of 12 verder (bestaande uit, ja, nog steeds hetzelfde soort "wegdek") kom ik inderdaad weer uit op de bekende en goed geasfalteerde hoofdweg… gelukkig !
Het oude stadscentrum van Poznan, in het Pools “stare miasto” (Oude Stad), ligt iets ten noorden van wat nu het centrum van Poznan is en de Garmin staat daarop ingesteld (altijd in Polen, als het even kan, instellen op stare, starego, miasto of rynek (markt), dan kom je altijd in het (oude) centrum uit). Wij vervolgen onze weg die kant op en hoe dichter je bij de stad komt, des te drukker wordt het verkeer… en des te creatiever ! Een aantal wegen voegen zich samen en van tweebaans wordt het nu vierbaans en van twee kanten schieten auto’s en vrachtverkeer links en rechts langs me heen. Intussen heb ik al een paar kilometer mijn muziek ook aan staan en het lijkt wel of de muze der muziek het heeft afgestemd met de verkeersgoden want op shuffle play begint het nu steeds wilder en ruiger te worden, van pop naar rock en via hardrock nu richting metal. Van de 4 banen moet ik op de linker twee blijven want ik moet voorlópig nog rechtdoor zegt de Garmin en ik krijg nu zelfs letterlijk de wind mee ! Toch lichtelijk nerveus inzake de juiste te nemen afslag richting het oude centrum (die ik niet wil missen want hier kan ik niet keren) en redelijk geïrriteerd rakend door het creatieve rijgedrag met hoge snelheid overal om me heen, maakt een soort Poolse “road rage” zich van mij meester, schakel ik mentaal en machinaal in de hoogste versnelling en met een gevoel van RAAAHHH !!! en opzwepende muziek in de oren stort ik me met 62 per uur op de Garmin-teller in het drukke verkeer op de ringwegen van Poznan ! Hoe mijn bijrijdster zich daarbij voelt, ben ik niet voor gestopt om te vragen. Veel andere keuzes had ik toch niet. En zij ook niet want ik rij
. Het gaat Goed, het gaat Hard, het gaat Lekker ! Op dezelfde Poolse manier zoals het overige verkeer om me heen schiet ik vooruit, immer weiter ! en met dezelfde nonchalance en wellicht doodsverachting gooi ik mijn richtingaanwijzer naar links of naar rechts en ik gá gewoon ! Elk gaatje wordt met volle snelheid benut en het is heer-lijk ! Deze rondweg, vierbaans aan beide zijden, kent vele afslagen en vele bruggen onder het wegdek door, een soort viaducten. Maar daar gaan we dus allemaal overheen, het lijkt wel een langzame kermismolen. Marianne voelt breed, ze voelt groot, ze voelt zwaar, ze voelt lekker en ze heeft er zin in ! Gek genoeg zijn die eerste drie geen eigenschappen die ik persoonlijk bij menselijke vrouwen aantrekkelijk vind… maar nu bij Marianne wel !
.
En we gaan verder, verder, verder en dan veel later is er opeens de afslag die ik moet hebben en ik schiet drie rijstroken over naar rechts en kom op de afrit die abrupt eindigt bij een paar stoplichten. Vol in de remmen en mentaal afkoelen ! Aan de overkant van deze kruising gaat deze weg rechtdoor en buigt dan af naar rechts en dat moet ook wel want mijn postduivengevoel zegt me dat het oude centrum rechts van mij moet liggen. Dan gaan we weer verder en via een aantal lange brede lanen en straten worden de wegen steeds krapper en voller, geflankeerd door steeds ouder (klassieker) wordende gebouwen. Na een tijdje kom ik uit bij een soort grotere bushalte met rechts ervan een straat geplaveid met een soort van kinderhoofdjes en een parkeerplein, en die ga ik in. Net erna is er een straat naar rechts, die sla ik in en prompt rij ik bijna tegen een paar paaltjes aan en een bord Voetgangerszone. In mijn huidige bui houdt ook dat mij niet tegen, ondanks het (terechte) protest van mijn bijrijdster. Heel zachtjes rij ik verder en een halve minuut later rij ik heel langzaam de centrale marktplaats van het oude Poznan op.
Wat een gezicht ! Schitterend ! Uiteraard mag ik hier helemaal niet rijden maar dat doe ik toch, heel langzaam, en rij tot dichtbij een grote fontein, waarvan ik later zal merken dat er één op elke hoek van het plein staat, steeds weer met een ander sculptuur. Daar parkeer ik nu vooralsnog eerst even de scooter om een paar plaatjes te schieten als bewijs dat ik dít in ieder geval heb gehaald
.
Daar ben ik net mee klaar wanneer een jongeman, geflankeerd door twee mooie Poolse meiden, van achteren mijn kant op loopt en in het Engels tegen “zijn” dames zegt dat hij ook graag even foto’s wil maken, maar dan zodra die "lelijke motor" weg is. Dom van hem, want hij kan er gevoeglijk van uitgaan dat er meer mensen zijn die Engels spreken. Nog dommer want aan het accent herken ik onherroepelijk een Nederlander ! En mijn kenteken had hij duidelijk niet gezien. Maar ik zeg niets en negeer het gewoon.
Alhoewel dat ongetwijfeld ook niet mag, parkeer ik Marianne aan de zijkant van één van de vele terrasjes die het plein rijk is, in dit geval de Lizard King nét in de hoek van waaruit ik het plein opgereden ben, en neem plaats voor een verfrissing. Het weer is nog steeds goed, meest bewolkt maar soms wat zon en in ieder geval droog. Hier hebben ze wel alcoholvrij bier, Lech, het enige merk blijkbaar in Polen dat dat produceert en het smaakt wel aardig. Agnieszka neemt natuurlijk weer thee en we nemen er ook een broodje van het een of ander bij, al kan me niet meer herinneren wat dat nu was. Veel eten willen we toch niet want de lunch was best wel zwaar en was slechts 80 kilometer geleden en het is nu 16:12 uur, net twee uur later sinds we uit Miedzychód vertrokken. Alle tijden weet ik exact aan de hand van de SMSjes die ik bij elke aankomst naar het thuisfront heb verstuurd
. We liggen nog steeds goed op schema.
Een man komt ook binnen vanaf het plein en neemt plaats aan de tafel naast ons. Prompt wil hij een gesprek aangaan, waar ik eigenlijk niet zoveel zin in heb, maar hij zet door en half in het Engels en half in het Duits begint hij een complete monoloog hoe erg het hier is sinds de economische crisis en ook dat als je op het plein, waar we nu over uitkijken, rookt of alcohol drinkt, je meteen wordt opgepakt. Op zich vind ik dat niet zo’n slechte regel in verband met vervuiling en overige overlast (ik heb niets tegen drinken en roken maar hou het wel netjes) en in sommige steden in Nederland is dat net zo, in ieder geval wat alcoholische dranken betreft. Normaal gesproken hou ik van babbelen met de lokale bevolking, altijd interessant, maar nu heb ik er niet zoveel zin in na de emotioneel en fysiek uitputtende "Slag om Poznan" op de ringweg. Het gesprek verloopt met opzet wat stroefjes (hij kan of wil de "hint" niet oppakken) terwijl wij van onze tweede lunch en hij van zijn tweede biertje genieten en gaat onder andere over onze reis die hij heel interessant vindt. Nú pas ook komt hij erachter dat ik Nederlander ben en Agnieszka een Poolse en hij uit zijn bewondering hoe goed wij "bij elkaar passen". Little does he know… (Niet dus. Is nooit geweest en zal ook nooit gebeuren). Blijkbaar heeft hij toch nog wel wat beters te doen dan tegen ons aan te lullen en niet veel later neemt hij kort afscheid. Agnieszka en ik consumeren onze versnaperingen en besluiten dan om helemaal rond het toch best wel grote plein te lopen...